Richard Flanagan - Pragnienie

Informacje o ksiÄ Ĺźce Tytuł : Pragnienie (Wanting) Autor: Richard Flanagan Ilość stron: 252 Wydawnictwo: Literackie Rok wydania: 2017 Cena: 34,90 PLN Autor recenzji: Piotr „Klemens” Kociubiński Data recenzji: 2017-02-19 Ocena: 60/100

Jest rok 1841. W odległej kolonii karnej na Ziemi Van Diemena bosa aborygenka pozuje do portretu w sukni z czerwonego jedwabiu. Ma na imię Mathinna i jest przybraną córką gubernatora wyspy, Sir Johna Franklina oraz jego żony, Lady Jane. Jest też obiektem cywilizacyjnego eksperymentu, który ma wykazać, czy wiedza, chrześcijaństwo i rozum mogą być narzucone barbarzyństwu, instynktowi oraz pożądaniu. Kilka lat później, gdzieś na Arktyce, ginie Sir John Franklin wraz załogą i dwoma statkami podczas ekspedycji, której celem ma być odkrycie mitycznego Przejścia Północno-Zachodniego, drogi morskiej z Europy do wschodniej Azji wiodącej przez Archipelag Arktyczny. Anglia jest wstrząśnięta podawanymi przez ekipę poszukiwawczą doniesieniami o przypadkach kanibalizmu, a dla najsłynniejszego pisarza tych czasów, Karola Dickensa, losy Franklina stają się lupą, przez którą przygląda się lodowatym głębinom własnego życia.

Problem tożsamości współczesnego Australijczyka, ba, Tasmańczyka, przenika twórczość Richarda Flanagana. Można odnieść wrażenie, że stanowi on swoistą zadrę, czy też raczej ranę, która bezrefleksyjnie uległa zabliźnieniu, tymczasem powinna się jątrzyć i jątrzyć.

Ponownie więc po „Księdze ryb Williama Goulda” pisarz zabiera czytelnika na antypody AntypodĂłw, metaforycznie i dosłownie. Raz więc akcja będzie toczyła się na Ziemi Van Diemena, by następnie przenieść się do wczesnowiktoriańskiej Anglii, by następnie ulokować się za kołem podbiegunowym półkuli północnej.

Bohaterami są głównie postacie jak najbardziej historyczne, a mianowicie Charles Dickens i John Franklin, stanowiący w znacznej mierze kwintesencję brytyjskości z jej okresu imperialnego. Przypatrując się ich losom nie sposób pozbyć się wrażenia, iż autor zafascynowany ich biografiami chciał nadać nieco literackiego poloru co mroczniejszym okresom ich życia.



Osoby te stanowią doskonały przykład tego, jak dobre intencje i – zdawałoby się – przyzwoitość potrafią sprowadzić na manowce, przerzucając jednak koszt tych błędĂłw na innych ludzi, stanowiących słabszych przedstawicieli społeczeństwa.

Doskonałym tego przykładem jest trzecia główna bohaterka powieści, niejaka Mathinna, Aborygenka postawiona w pewnym rozkroku między światami, pełniąca rolę małpki prezentowanej na spotkaniach socjety, acz szybko wzbudzającej znudzenie. Pisarz jednak pozostaje nieustępliwy, nakazując rachunek sumienia tym, którzy już dawno samych siebie rozgrzeszyli.

Niestety, książka jest obciążona jednym nieznośnym felerem – jest po prostu nudna. Wystarczy ją chociaĹźby zestawić ze wspomnianą wyĹźej „Księgą ryb”, by dostrzec jak odmiennie mĂłgł zostać zaprezentowany ten sam temat, jakĹźe mniej pociągająco…

„Pragnienie” to pozycja dla smakoszy literatury, gotowych zmierzyć się z niespecjalnie atrakcyjnym wiktuałem tylko dla moĹźliwości obcowania z jednym nowym doznaniem smakowym. Mimo to jednak autor zasadniczo osiąga swĂłj cel – pozostawia czytelnika z uczuciem zawstydzenia i złości, lecz nade wszystko Ĺźalu.