Jacek Komuda - Samozwaniec, t.IV

Informacje o ksiÄ Ĺźce Tytuł : Samozwaniec, t.IV Autor: Jacek Komuda Ilość stron: 544 Wydawnictwo: Fabryka Słów Rok wydania: 2013 Cena: 39,90 PLN Autor recenzji: Michał „Regis” Bonk Data recenzji: 2013-11-13 Ocena: 80/100

Rok 1605. Polskie wojska wkraczają do Moskwy. Fantastyka? Nie! Najprawdziwsza prawda historyczna! Opowieść o największej, awanturniczej wyprawie Polaków, porównywalnej z podbojami hiszpańskich konkwistadorów. Wyprawie po koronę carów Moskwy, zwanej Trzecim Rzymem. Książka o zderzeniu dwóch światów - wyrosłej na gruncie wolności szlacheckiej Rzeczypospolitej i ksenofobicznej Moskwy, odgrodzonej od Europy murem prawosławia. Opowieść o fenomenie husarii i wojska polskiego, zwyciężających na mroźnych stepach i lodowych pustkowiach Rosji, gdzie wieki później klęskę poniosły armie Napoleona i III Rzeszy.

Czy Jacek Komuda jest toĹźsamy z Sienkiewiczem? ZwaĹźywszy na świat, w ktĂłrym osadza większość swych powieści, owszem, podobieństwo widoczne jest jak na dłoni. Jednak według mnie to jedyna rzecz łącząca obu pisarzy. Seria „Samozwaniec” opowiada o pomijanym na lekcjach historii epizodzie w dziejach Polski, ba, epizodzie powszechnie nieznanym. Wiedzieliście, Ĺźe nasi „sarmaccy” przodkowie zdobyli Moskwę? Miasto, z ktĂłrym problem miała armia Napoleona i III Rzeszy, w 1610 zostało zdobyte przez polskie wojsko. CzyĹź nie jest to dobra baza na ciekawy cykl?



Dzięki Jackowi czasy Polski sarmackiej, dla innych niezwykle barwne, dla niektórych symbol upadku kultury polskiej, nabierają konkretnych kształtów. Sama historia miesza się tu z fikcją, jednak całość jest dzięki temu jeszcze ciekawsza, a wątki fantastyczne nie umniejszają wartości powieści. No i kolejna rzecz wspólna z Sienkiewiczem - język stylizowany na staropolszczyznę, jednak na tyle zrozumiały, że nikt nie powinien mieć z nim poważnych problemów.

IV tom „Samozwańca” to rĂłwnieĹź akcja, wartka i pełna napięcia, zdecydowanie lepsza niĹź w poprzednich tomach. Realia XVII-stowieczne są u Komudy bardzo dosadne i raczej nie odpowiadają wyidealizowanym opisom z „Trylogii”. Tu nie rządzi honor, lecz strach, a krwi leje się więcej niĹź wody w Wiśle. Ta książka pokazuje, Ĺźe Polacy w swej historii nie byli wyłącznie ofiarami, lecz niejednokrotnie okrutnymi oprawcami. Skrzydła husarskie nie są tu skrzydłami anielskimi, no chyba Ĺźe tym aniołem będzie śmierć. A wszystko to podane w zawrotnym tempie, ktĂłry nie pozwala czytelnikowi odetchnąć.

Jacek Komuda ponownie zaofiarował nam doskonałą fabułę pełną akcji, ktĂłra pędzi niczym wierzchowce towarzyszy husarskich. To rĂłwnieĹź uniwersalny obraz wojny, pełen gwałtĂłw, ognia i lejącego się hektolitrami alkoholu. Obraz wypełniony Ĺźałobą, biedą i głodem. „Samozwaniec” jest jedną z lepszych polskich powieści historycznych, dzięki braku występowania tak charakterystycznego patosu i wyolbrzymienia naszych narodowych cierpień, a postawieniu na nieraz brutalną dla nas samych prawdę. Polak potrafi i to z iście sarmacką fantazją, o ktĂłrej tak wielu z nas zapomniało.