Greg Egan - Kwarantanna

Informacje o ksiÄ Ĺźce Tytuł: Kwarantanna (Quarantine) Autor: Greg Egan Ilość stron: 320 Wydawnictwo: Solaris Rok wydania: 2006 Cena: 33,90 PLN Autor recenzji: Dariusz "Ajmdemen" Wojtyra Data recenzji: 2012-11-30 Ocena: 80/100

15 listopada 2034 zgasły gwiazdy. Cały Układ Słoneczny został otoczony nieprzepuszczalną barierą. Na temat jej pochodzenia i celu można snuć jedynie najprzeróżniejsze domysły. Zniknięcie gwiazd spowodowało na krótką metę szereg zamieszek, na dłuższą - rozkwit wszelkich sekt religijnych. Niektórzy odbierają ową oddzielającą nas sferę jako znak od Boga, inni jako ochronę ludzkości przed wszechświatem, co zadwdzięczamy obcym. Mija jednak przeszło trzydzieści lat i ludzkość ani o krok nie zbliża się do rozwiązania owej zagadki. Prywatny detektyw Nick Stavrianos - o mocno zmodyfikowanym mózgu, co jest konieczne w jego zawodzie - otrzymuje zlecenie od anonimowego klienta. Ma odkryć, co się stało z niejaką Laurą Andrews - pacjentką szpitala psychiatrycznego z wrodzoną wadą mózgu, która po prostu rozpłynęła się w powietrzu.

Przebrnąwszy ostatnio przez wydane w Polsce cztery powieści Grega Egana postanowiłem podjąć się przybliżenia czytelnikom Sztabu twórczości australijskiego pisarza science fiction. Autor ten jest bowiem twórcą zdecydowanie wyprzedzającym większość innych w tym gatunku pod względem pomysłowości i świetnej - rzetelnej i wiarygodnej - realizacji owych pomysłów. Nie są wcale nadmierną nobilitacją dla Australijczyka pojawiające się gdzieniegdzie porównania do Stanisława Lema.

Od razu ostrzegam czytelników, iż w poniższym artykule nie ustrzegłem się pewnych spoilerów i być może większą przyjemność będą czerpać z lektury, nie przeczytawszy wpierw mojego artykułu (zapraszam po lekturze książki)

Zachowując kolejność chronologiczną, rozpocząc wypada od „Kwarantanny”, w ktĂłrej to drążona jest idea ludzkiego mĂłzgu jako czynnika załamującego funkcję falową w mechanice kwantowej. Pomysł ten był w czasie napisania książki poglądem pewnej (niewielkiej) części świata naukowego, warto od razu nadmienić, iĹź od tego czasu zdecydowanie się zdezaktualizował.



Być moĹźe przynajmniej części z czytelnikĂłw wyda się zasadną prĂłba uzasadnienia w ogĂłle stawiania takiej hipotezy - „co to ma, do cholery, do rzeczy?” Otóş, eksperymenty mechaniki kwantowej w jednoznaczny sposĂłb udowadniają błąd w klasycznym spojrzeniu na rzeczywistość, tzn. „kaĹźdy obiekt musi znajdować się w konkretnym połoĹźeniu, ktĂłrego moĹźemy nie znać, ale pewnym jest, Ĺźe znajduje się w określonym miejscu.” W ich wyniku okazało się, Ĺźe obiekty takie jak foton bądĹş elektron egzystują - z pewnymi prawdopodobieństwami - w kilku miejscach naraz. Opis sławnego juĹź eksperymentu moĹźna obejrzeć na youtubowym filmiku.

Jak widzimy pod koniec prezentacji, sam akt pomiaru (czy teĹź jak to tam nazwano - „obserwacji”) powoduje, iĹź elektron z fali prawdopodobieństwa sprowadza się do stanu, w ktĂłrym ma konkretne połoĹźenie. Ale dlaczego tak się dzieje - czemu znikają nagle inne połoĹźenia cząsteczki? Hipotezy stawiano róşne (np. Latający PotwĂłr Spaghetti psuje nam kaĹźdorazowo wyniki pomiarĂłw) i Egan postanowił swoją powieść oprzeć na załoĹźeniu, iĹź to właśnie ludzki obserwator dokonuje załamania fali.

Jeśli chodzi o fabułę i bohaterĂłw książki to są oni moim zdaniem dość „pretekstowi” i służą głównie za tło pomysłów (oprĂłcz wspomnianej powyĹźej głównej idei mamy na przykład programy mogące działać w ludzkich mĂłzgach poprzez nanomaszynerię zdolną do przekształcania komĂłrek nerwowych). Książka nie jest jednak z pewnością nudnym wykładem - akcja toczy się wartko praktycznie jak w klasycznie „przygodowych” bestsellerach Clancy'ego i Ludluma.

Choć oczywiście nie ma co się łudzić, że Egan kiedyś pobije owych panów popularnością - hard science fiction to zdecydowanie zbyt trudny w odbiorze gatunek.