Bibiana Candia - Cukier

Informacje o ksiÄ Ĺźce Tytuł :Cukier (Azucre: Una epopeya) Autor: Bibiana Candia Ilość stron: 140 Wydawnictwo: ArtRage Rok wydania: 2023 Cena: 39 PLN Autor recenzji: Piotr „Klemens” Kociubiński Data recenzji: 2023-06-23 Ocena: 65/100

Galisja, rok 1853. Najbardziej deszczowa zima w historii zniszczyła plony, mieszkańców dziesiątkuje epidemia cholery. Grupka młodych ludzi opuszcza rodzinne strony i udaje się na Kubę, aby walczyć o godne życie na plantacjach trzciny cukrowej. Ale wyprawa na zalaną słońcem wyspę kończy się zupełnie inaczej, niż się spodziewali.

W podręcznikach rzadko przeczytamy o wyzysku jednego człowieka przez drugiego, a jeśli juĹź, to trafimy na opisy wręcz eufemistyczne. Ot, weĹşmy pod uwagę chociaĹźby przykład niewolnictwa przez stulecia panującego na ziemiach polskich, nazywanego uparcie pańszczyzną. Czasami Ăłw wyzysk niespecjalnie skrywa swe oblicze, przy innych okazjach opiera się on na mniejszym czy większym oszustwie, niemal zawsze jednak uprzywilejowani starają się o nim zapomnieć. A jeśli juĹź, to skrywa się za statystyką – w obliczu milionĂłw niewolnikĂłw i tzw. pracownikĂłw przymusowych kto by tam widział sens wspominania o niespełna dwĂłch tysiącach chłopcĂłw sprzed niecałych dwĂłch stuleci?

Bibiana Candia okazała się na tyle bystra, że trafnie uznała, iż zapewne nikt poza psem z kulawą nogą, w związku z czym postanowiła się skupić na indywidualnych historiach pojedynczych ludzi. Niespecjalne znaczenie ma również fakt, na ile są one autentyczne, czytelnik bez większych problemów jest skłonny uwierzyć w podawane mu opowieści, mając świadomość, że stanowią one wzór tego, co faktycznie miało miejsce.



PoszczegĂłlne opowieści są bardzo krĂłtkie (tak jak i cała powieść), więcej w nich zresztą nadziei niĹź samego zawodu – co zresztą czyni ten ostatni tym większym i boleśniejszym. Orientacja w kompozycji nie stanowi w związku z tym najmniejszego problemu.

Nieco uderzająca – choć niespecjalnie odkrywcza – jest kreacja nadzorcy głównych bohaterĂłw, wcześniej samego ukształtowanego w obawie knuta i dybĂłw. Podobne wraĹźenie wywiera cynizm głównego beneficjenta krzywdy, nawet niespecjalnie prĂłbującego racjonalizować swoje sumienie, rozpatrującego wszystko wyłącznie w kategoriach buchalteryjnych.

„Cukier” nie jest powieścią wyróşniającą się pod jakimkolwiek względem, ale chyba i nie takie było zamierzenie jego autorki. Stanowi on raczej wyraz pragnienia oddania hołdu zapomnianym. I na tym owo podsumowanie mogłoby się kończyć gdyby nie fakt, Ĺźe jednocześnie traktuje ona o cierpieniu producentĂłw naszych butĂłw, laptopĂłw czy bananĂłw w spoĹźywczakach.