XVIII-wieczny Paryż, światowe centrum mody i elegancji, jest miejscem, gdzie żyje bohater tej niezwykłej opowieści - osobliwy karzeł obdarzony niepospolicie wrażliwym zmysłem powonienia. Jan Baptysta Grenouille tworzy eliksiry do produkcji perfum, które są powszechnie uznawane za niedoścignione w swej wyszukanej wytworności. Jednak żadne go nie satysfakcjonują, geniusz zapachów marzy bowiem o wydestylowaniu wonności nad wonnościami z dziewiczego ciała kobiecego. Ta myśl każe mu szukać dziewczyny o idealnym zapachu...
Człowiek jest istotą – mimo całej stworzonej przez siebie cywilizacji, niesamowitych osiągnięć technicznych oraz jego „oświecenia” w postaci dorobku filozofii – zamkniętą w świecie zmysłów, z którego co prawda choć w pewnym zakresie może się wyzwolić, to zarazem nieczęsto decyduje się na ten krok. Nie wszystkie jednak zmysły są dlań równie istotne – za poważne upośledzenie uważany jest brak wzroku, przy pomocy którego człowiek zwykł dokonywać podstawowych ocen rzeczywistości, w której się znajduje. Nieco mniej istotny, acz także dotkliwy może się okazać brak słuchu, utrudniający komunikację z innymi ludźmi. Zmysł dotyku niejednokrotnie zaś wręcz jest traktowany jako niezbyt udany wynalazek ewolucji, o czym można się przekonać przy każdym stłuczeniu, oparzeniu czy zranieniu. A jeszcze inaczej rzecz się ma ze smakiem i węchem, które niektórzy skłonni by byli uznać za „dobra luksusowe”, bez których współczesny homo sapiens spokojnie mógłby się obyć.
Tymczasem wiele rzeczy nam w ten sposób umyka. Jedno drzewo pachnie inaczej od drugiego, jeden człowiek wydziela inny zapach, niż jakikolwiek inny. Co więcej, pachnie on inaczej gdy jest przestraszony, a inaczej gdy jest wściekły lub rozbawiony. Wszystkie te niuanse są nam nieznane, ze względu na niską wrażliwość naszych organów węchowych. Jaki jednak postrzegalibyśmy świat, gdyby było inaczej.
Patrick Süskind postawił sobie takie pytanie, a następnie przeniósł na papier owoc swych przemyśleć, skutkiem czego jest powieść zatytułowana
„Pachnidło. Historia pewnego mordercy”.
Jan Baptysta Grenouille z pewnością nie jest typowym człowiekiem, nie dość bowiem, że sam nie posiada absolutnie żadnego zapachu, to, o ironio, cechuje się nadzwyczajnie rozwiniętym zmysłem węchu, przy pomocy którego tak naprawdę porusza się w otaczającym go świecie.
Olfaktoryczny punkt postrzegania Grenouille’a nie jest jednak jego jedyną cechą wyróżniającą go z tłumu. Otóż jest on istotą z gruntu wyzbytą jakichkolwiek zasad moralnych i etycznych, ba, właściwie jest on niezdolny do żywienia jakichkolwiek uczuć, poza późno odkrytą nienawiścią.
Jakby tego było mało, Grenouille jest swego rodzaju aniołem śmierci, bowiem prawie wszystkie osoby, którym ten coś mógłby zawdzięczać, dotyka nieszczęście albo i nawet od razu śmierć, jak chociażby jego matkę, niesłusznie posądzoną o dzieciobójstwo, co przywiodło ją przed oblicze kata. Istne nemezis.
Brzmi intrygująco? W istocie bowiem tak jest, książka zaś nie zawodzi właściwie od pierwszej do ostatniej strony. I choć świat w niej przedstawiony jest brudny, śmierdzący i właściwie ohydny, choć żadne przedstawione w niej wydarzenie nie jest budujące, to jednak w niczym nie przeszkadza to w lekturze, nie odstręcza od niej, a skromne rozmiary tej pozycji czynią z niej wręcz idealne remedium na długą podróż.
|
| Autor: Klemens
|
|
|
|
|
Tytuł: Pachnidło. Historia pewnego mordercy (Das Parfum – Die Geschichte eines Mörders)
