Galisja, rok 1853. Najbardziej deszczowa zima w historii zniszczyła plony, mieszkańców dziesiątkuje epidemia cholery. Grupka młodych ludzi opuszcza rodzinne strony i udaje się na Kubę, aby walczyć o godne życie na plantacjach trzciny cukrowej. Ale wyprawa na zalaną słońcem wyspę kończy się zupełnie inaczej, niż się spodziewali.
W podręcznikach rzadko przeczytamy o wyzysku jednego człowieka przez drugiego, a jeśli już, to trafimy na opisy wręcz eufemistyczne. Ot, weźmy pod uwagę chociażby przykład niewolnictwa przez stulecia panującego na ziemiach polskich, nazywanego uparcie pańszczyzną. Czasami ów wyzysk niespecjalnie skrywa swe oblicze, przy innych okazjach opiera się on na mniejszym czy większym oszustwie, niemal zawsze jednak uprzywilejowani starają się o nim zapomnieć. A jeśli już, to skrywa się za statystyką – w obliczu milionów niewolników i tzw. pracowników przymusowych kto by tam widział sens wspominania o niespełna dwóch tysiącach chłopców sprzed niecałych dwóch stuleci?
Bibiana Candia okazała się na tyle bystra, że trafnie uznała, iż zapewne nikt poza psem z kulawą nogą, w związku z czym postanowiła się skupić na indywidualnych historiach pojedynczych ludzi. Niespecjalne znaczenie ma również fakt, na ile są one autentyczne, czytelnik bez większych problemów jest skłonny uwierzyć w podawane mu opowieści, mając świadomość, że stanowią one wzór tego, co faktycznie miało miejsce.
Poszczególne opowieści są bardzo krótkie (tak jak i cała powieść), więcej w nich zresztą nadziei niż samego zawodu – co zresztą czyni ten ostatni tym większym i boleśniejszym. Orientacja w kompozycji nie stanowi w związku z tym najmniejszego problemu.
Nieco uderzająca – choć niespecjalnie odkrywcza – jest kreacja nadzorcy głównych bohaterów, wcześniej samego ukształtowanego w obawie knuta i dybów. Podobne wrażenie wywiera cynizm głównego beneficjenta krzywdy, nawet niespecjalnie próbującego racjonalizować swoje sumienie, rozpatrującego wszystko wyłącznie w kategoriach buchalteryjnych.
„Cukier” nie jest powieścią wyróżniającą się pod jakimkolwiek względem, ale chyba i nie takie było zamierzenie jego autorki. Stanowi on raczej wyraz pragnienia oddania hołdu zapomnianym. I na tym owo podsumowanie mogłoby się kończyć gdyby nie fakt, że jednocześnie traktuje ona o cierpieniu producentów naszych butów, laptopów czy bananów w spożywczakach.
|
| Autor: Klemens
|
|
|
|
|
Tytuł :
