Wyszukiwarka
Google

RPG.sztab.com
Logowanie
   Pamiętaj mnie

Rejestracja

Przypomnienie hasła
Hostujemy strony o grach
Gry Strategiczne


Polecane strony
Gry logiczne


.

Ayn Rand - Atlas zbuntowany

Ayn Rand - Atlas zbuntowany

Informacje o książce

dots Tytuł : Atlas zbuntowany (Atlas Shrugged)
dots Autor: Ayn Rand
dots Ilość stron: 1176
dots Wydawnictwo: Zysk i S-ka
dots Rok wydania: 2008
dots Cena: 49 PLN
dots Autor recenzji: Piotr „Klemens” Kociubiński
dots Data recenzji:
dots Ocena: 80/100


Co wprawia świat w ruch? Kim jest John Galt? Niszczycielem czy wyzwolicielem? Dlaczego musi toczyć wojnę nie ze swoimi wrogami, lecz z tymi, którzy najbardziej go potrzebują? Dlaczego najtrudniejszą bitwę toczy przeciwko ukochanej kobiecie? Jakaż to przyczyna sprawia, iż genialny przedsiębiorca zmienia się w bezwartościowego playboya, wielki przemysłowiec pracuje na rzecz własnego upadku, kompozytor porzuca karierę w noc swego triumfu, a piękna kobieta kierująca siecią kolei transkontynentalnych zakochuje się w mężczyźnie, któremu poprzysięgła śmierć? Zdumiewająca opowieść o człowieku, który postanowił zatrzymać silnik świata - i uczynił to. Historia kryminalna, jednak nie o morderstwie dokonanym na ludzkim ciele, lecz o morderstwie - i odrodzeniu - ducha ludzkiego.

Ayn Rand była zwolenniczką tezy, iż człowiek sam kształtuje siebie i swój świat – i nie odpowiada za nic, a tym bardziej za nikogo więcej. Jest zaś pewnego rodzaju słodkim paradoksem, że opis ten nie dotyczy jej samej – jej poglądy zostały ukształtowane przez rewolucję październikową i następne zachowania bolszewików (którzy znacjonalizowali następnie aptekę stanowiącą własność jej rodziny), a niejako za swoją misję życiową poczytywała ona sobie uświadomienie ludziom wokół zagrożeń wiążących się z myśleniem kolektywnym o człowieku. Ot, bezinteresowność w służbie interesowności.

„Atlas zbuntowany” to książka opisująca społeczeństwo amerykańskie sprzed półwiecza (acz nie tylko), którego członkiem była także autorka, acz w którym się nie urodziła, w związku z czym z jednej strony rozumiała ich przedstawicieli, z drugiej jednak potrafiła spojrzeć nań z perspektywy zewnętrznej.

Fabuła tej monumentalnej powieści koncentruje się wokół kilku postaci, przy czym część z nich – jak Dagny Taggart czy Hanka Reardena – można określić mianem bohaterów – pozostali zaś – jak choćby James Taggart czy Robert Stadler – plasują się na biegunie przeciwnym. Autorkę jednak interesują jednak nade wszystko ci pierwsi, a to ze względu na wyznawany przez nią, jak się zdaje, pogląd o ich unikalności.

Ayn Rand   Atlas zbuntowany 210345,1


Co nie pozbawione pewnego komizmu, pomimo niebagatelnej objętości tej pozycji ani razu nie padają w niej słowa, którym zasadniczo jest ona poświęcona – takie jak socjalizm, kapitalizm czy indywidualizm; można wręcz odnieść wrażenie, iż autorka wystrzegała się ich niczym ognia, zapewne w obawie przed zaszufladkowaniem. Nie była to obawa daremna, jak się bowiem zdaje ostrze krytyki zostało wymierzone w zjawisko jeszcze szersze, a mianowicie holizm – koncepcję postrzegania jednostki jako członka większej zbiorowości, a nie kolektywu jako gromady indywidualności.

Synonimem zła w książce pióra Ayn Rand jest idea (samo)poświęcenia się, stanowczo odrzucana przez autorkę, wraz z całą nadbudową w postaci altruizmu, ale też jakichkolwiek systemów religijnych, tłamszących tyleż rozum, co i wolność człowieka. Wszystko to ma krępować jednostkę, stać w opozycji wobec jej profesjonalizmu i kompetencji.

W konsekwencji dana pozycja jest wymierzona tyleż w leninowskich „pożytecznych idiotów”, co właściwie wszystko i wszystkich, wrzucanego przez nią do worka opatrzonego – tym razem stanowczo zbyt nadużywanym – słowem „grabieżca”. Łatkę tę przypina nie tylko orędownikom nacjonalizacji, ale także zwolennikom podatku dochodowego (zadziwiające jednak, że autorka kompletnie pomija kwestię podatku od dziedziczenia, jako niespecjalnie wygodną z perspektywy lansowanych przez siebie tez) czy odejścia od standardu złota, a w końcu także i idei państwa dobrobytu – ten ostatni trzeba sobie wywalczyć, a w żadnym razie nie można o niego prosić, nie wspominając o domaganiu się.

Ayn Rand bynajmniej nie jest prymitywną teoretyzującą libertarianką – jej argumentacja jest rozbudowana i przekonująca, a to z tej prostej przyczyny, że oparta na własnym nie tylko życiowym, co wręcz historycznym doświadczeniu, zaś jej bohaterowie są osobami wymownymi, zdolnymi do wielogodzinnych tyrad (którymi bez skrótów raczony jest czytelnik). Szkoda jednak, że nie konfrontuje tych ostatnich z godnymi ich przeciwnikami, co zapewne wynika z przekonania (ba, pewności!) autorki co do logicznej niemożliwości istnienia takowych.

„Atlas zbuntowany” to wielka powieść o ludzkiej małości, jak też zdolności przezwyciężania tej ostatniej przez tytanów kompetencji. Pamiętać jednak należy, iż dźwiganie nieboskłonu przez tytułowego Atlasa nie było dobrowolnym wysiłkiem, lecz karą – za podniesiony w imię tytanomachii bunt właśnie…


Piotr „Klemens” Kociubiński
E-mail autora: klemens(at)sztab.com
Autor: Klemens


Przedyskutuj artykuł na forum

Ustaw Sztab jako strone startowa O serwisie Napisz do nas Praca Reklama Polityka prywatnosci
Copyright (c) 2001-2013 Sztab VVeteranow