Yasunari Kawabata - Tancerka z Izu. Opowiadania

Informacje o ksiÄ Ĺźce Tytuł : Tancerka z Izu. Opowiadania Autor: Yasunari Kawabata (川端 康成) Ilość stron: 372 Wydawnictwo: Spółdzielnia wydawnicza Czytelnik Rok wydania: 2023 Cena: 46 PLN Autor recenzji: Piotr „Klemens” Kociubiński Data recenzji: 2024-06-17 Ocena: 65/100

Umysł człowieka ma tendencje do ahistorycyzmu. Dokonywanie osądu wzbogaconego o wiedzę o konsekwencjach jest cenne poznawczo i dydaktycznie, służyć bardziej trafnemu prognozowaniu przyszłości, lecz nie jest do końca uczciwe w kategoriach zwykłej sprawiedliwości. Tego rodzaju osąd może zaś być tyleż deprecjonujący, co i wręcz bałwochwalczy, mitotwórczy. Yasunari Kawabata jest japońskim laureatem Literackiej Nagrody Nobla, swego rodzaju świętego Graala wszystkich prozaików, poetów i dramaturgów. Czy to jednak oznacza, iż każdy jego tekst, niezależnie od daty powstania, był przejawem maestrii?

Pytanie wieńczące poprzedni akapit sugeruje pewną odpowiedĹş, przed dotarciem do niej warto jednak zasygnalizować, iĹź wydawca przedmiotowego tomiku nie „poszedł na łatwiznę”, dobierając teksty wyłącznie o renomie wybitnych, lecz w istocie szukał innego klucza do antologii. Mamy więc do czynienia z opowiadaniami w istocie traktującymi o dorastających dziewczętach i młodych kobietach, czyli temacie z dzisiejszej perspektywy niespecjalnie odkrywczym, lecz biorąc pod uwagę silnie patriarchalną kulturę Japonii epok Meiji, Taishō i Shōwa wcale nie tak banalnym.



Również ich wymowa i struktura może współczesnego Polaka aż tak nie zaskoczy, dopóki nie uwzględni się ich kulturowego tła. Paradoksalnie jednak mieszkaniec nadwiślańskiego kraju może uświadczyć pewnego dyskomfortu tam, gdzie osoba wychowana na Dalekim Wschodzie nawet go sobie nie uświadomi, bacząc chociażby na odmienności w zakresie tabu.

Wprawne oko bez specjalnego wysiłku dostrzeĹźe tyleĹź cechy charakterystyczne stylu autora, co i jego zmienność na przestrzeni lat. I choć bez najmniejszych wątpliwości wraz z wiekiem niewątpliwie moĹźna mĂłwić o rozwoju kunsztu jego warsztatu, to moĹźna odnieść wraĹźenie, Ĺźe nie towarzyszył temu rĂłwnie adekwatny postęp w zakresie „po prostu” umiejętności snucia ciekawych historii.

Z omawianego zbioru paradoksalnie chyba najlepiej zapamiętam opowiadania zdecydowanie najkrĂłtsze, dosłownie półtorastronicowe, w przypadku ktĂłrych nie dało się formą przesłonić braku bądĹş miałkości treści. Osobom zaś nieprzekonanym co do talentu Kawabaty zdecydowanie bardziej polecam „Meijina – mistrza go”.