Karol Bunsch - Dzikowy skarb

Informacje o ksiÄ Ĺźce Tytuł: Dzikowy skarb Autor: Karol Bunsch Ilość stron: 664 Wydawnictwo: Małopolska Oficyna Wydawnicza Rok wydania: 1993 Autor recenzji: Piotr „Klemens” Kociubiński Data recenzji: 2019-09-29 Ocena: 75/100

Epoka PiastĂłw zawsze mi się jawiła jako jedna z najbardziej pasjonujących w historii kraju zwanego współcześnie Polską. Wpływ na to miał szereg róşnorodnych czynnikĂłw, acz z pewnością niemało istotnym jest fakt skrywania się w tych czasach ogromnego potencjału, moĹźliwości podążenia dziejĂłw szeregiem odmiennych drĂłg, tyleĹź z uwagi na własne kształtowanie się, co i adekwatne procesy u sąsiadĂłw. Dziwić więc moĹźe, Ĺźe pomimo tego polscy literaci dość „nieśmiało” zwykli sięgać po owe dzieje, czyniąc je teatrem swych powieści.

„Dzikowy skarb” to książka powstała w specyficznym momencie, bo tuĹź po zakończeniu II wojny światowej, gdy niemieckie Drang nach Osten właśnie osiągnęło swĂłj szczyt, jak i poniosło druzgocącą klęskę, pozostawiając po sobie jednak emocje, ktĂłre w słabnącym co prawda stopniu, ale jednak przetrwały juĹź trzy pokolenia. Mimo pewnych reminiscencji pozycja ta jednak wytrzymuje prĂłbę czasu i nie jawi się jako propagandowy produkcyjniak wczesnego socrealizmu.



Akcja powieści rozgrywa się na przestrzeni około dekady, pomiędzy śmiercią Siemomysła i objęciem oraz utrwaleniem władzy przez jego syna Mieszka, poprzez wczesną chrystianizację kontrolowanego przezeń kraju, aĹź po kulminację w postaci bitwy pod Cedynią (czy teĹź Cydzyną, ktĂłra to nazwa jest preferowana przez autora). Z jednej strony jest to okres na tyle długi, by obfitował w wydarzenia interesujące dla czytelnika, z drugiej zaś nie wymusza gwałtownych skokĂłw czy „pośpiechu”, pozwalając odbiorcy bliĹźej poznać prezentowane postacie.

Te ostatnie zaś z kolei można podzielić na historyczne (bądź quasi-historyczne w rodzaju choćby Czcibora alias Ścibiora), jak i stanowiące owoc licencji twórczej autora, z tytułowym Dzikiem na czele, choć bynajmniej nie najciekawszych z nich. Ich typy są dość wiarygodne, aczkolwiek miejscami literat wplata w kanwę opowieści odrobinę nieoczywistej ponadnaturalności, uosabianej chociażby (i nade wszystko) przez osobę Zbrozły.

Lektura przedmiotowej powieści dostarczy niemało przyjemności dla czytelnika rozmiłowanego w rodzimych dziejach, dla ktĂłrego jednak twĂłrczość JĂłzefa Ignacego Kraszewskiego zdaje się nieco zestarzała i rozwlekła. I jakkolwiek autor nieraz pozwolił sobie na taki czy inny ahistorycyzm tudzieĹź anachronizm, tym niemniej „Dzikowy skarb” jest czymś znacznie bardziej pociągającym od Kadłubkowego mitotwĂłrstwa. AĹź dziw, iĹź pozycja ta jest wznawiana tak rzadko…