Książka skÅ‚ada siÄ™ z szeÅ›ciu historii, które tylko z pozoru wydajÄ… siÄ™ od siebie niezależne. Pierwszym bohaterem jest notariusz Adam Ewing, który w swoim dzienniku opisuje swojÄ… podróż, którÄ… odbywa po Oceanie Spokojnym. Z XIX wieku przenosimy siÄ™ do roku 1931 i poznajemy Roberta Frobishera, poczÄ…tkujÄ…cego angielskiego muzyka z wielkimi ambicjami, który w listach zdaje swojemu kochankowi Rufusowi Sixsmithowi relacjÄ™ z pobytu w Belgii u sÅ‚awnego kompozytora Vyvyana Arysa. Kolejna historia, która ma miejsce w latach 80. XX wieku, zwiÄ…zana jest z samym adresatem listów Roberta Frobishera, Rufusem Sixmithem. W tej historii poznajemy również LuisÄ™ Rey, peÅ‚nÄ… ideałów dziennikarkÄ™, badajÄ…cÄ… aferÄ™ przy budowie elektrowni atomowej. Kolejna historia opowiada losy wydawcy Timothy’ego Cavendisha, który ze wzglÄ™du na bieg przypadków zostaje uwiÄ™ziony w domu spokojnej staroÅ›ci. Ostatnie dwa opowiadania toczÄ… siÄ™ w dalekiej przyszÅ‚oÅ›ci. Pierwsza z nich to futurystyczna wizja Å›wiata rzÄ…dzonego przez korporacje. Symbolem buntu staje siÄ™ fabrykantka Sonmi~451 pracujÄ…ca w Papa Song Corp, której historiÄ™ poznajemy w wywiadzie udzielanym ArchiwiÅ›cie. W tej wizji ludzie wykorzystujÄ… klonów (androidów?) do wykonywania niewolniczej pracy. Ostatnie opowiadanie ukazuje losy mÅ‚odego Zachariasza Bailleya, który wiedze swój żywot po Upadku, a który doprowadziÅ‚ do powrotu do prymitywnego i surowego życia pozbawionego wszelkich zdobyczy cywilizacji.
Przedstawiona fabuła jest ciekawa, opowiadania przedstawione są w różnych formach (dziennik, listy, wywiad). Historie są napisane zróżnicowanym językiem, co niekiedy wymaga od czytelnika dużej uwagi. Autor dostosował język i składnię do czasów, w których toczą się opisywane zdarzenia. Dużym zaskoczeniem może być składnia opowiadania losów Zachariasza, której prymitywny język podkreśla kres cywilizacji, który nastąpił po apokalipsie.
Każda z historii jest ze sobÄ… powiÄ…zana, nie tylko ze wzglÄ™du na niewielkie nawiÄ…zania zawarte w każdej kolejnej opowieÅ›ci do poprzedniej: Frobisher odkrywa dziennik Ewinga, Luisa Rey w dokumentach Sixsmitha odnajduje listy Frobishera i odkrywa „Atlas chmur na sekstet”, który skomponowaÅ‚ Frobisher, Cavendish czyta książkÄ™ napisanÄ… przez LuisÄ™ Rey, a Zachariasz czci boga zwanego Somni. Silniejsze powiÄ…zania historii możemy odnaleźć na pÅ‚aszczyźnie znaczeniowej. Autorowi udaÅ‚o siÄ™ powiÄ…zać historie, które na pierwszy rzut oka nie majÄ… ze sobÄ… nic wspólnego. IdeÄ… przewodniÄ… każdej historii jest wolność jednostki, której opozycjÄ… jest wszechogarniajÄ…ca wola zdobywania wÅ‚adzy i wpÅ‚ywów, która dąży do caÅ‚kowitego decydowania o jednostkach dla dobra swoich partykularnych interesów. Niezależnie od czasu i miejsca wolność stanowi podstawowÄ… wartość czÅ‚owieczeÅ„stwa. Bohaterowie dotykajÄ… problemu niewolnictwa, walki o wolność sÅ‚owa, prawa do tworzenia, wolnoÅ›ci osobistych czy wreszcie prawa do życia. Autor ukazuje historiÄ™ bohaterów przez pryzmat ograniczeÅ„, które sÄ… im narzucane, a także decyzji, które podejmujÄ…. Autor z dużym rozmachem ukazaÅ‚ obraz ludzkoÅ›ci, które niezależnie od czasu i miejsca wyklucza dla zaspokojenia swoich interesów część spoÅ‚eczeÅ„stwa, pozbawiajÄ…c należnych im praw. Podróż, którÄ… odbywamy czytajÄ…c książkÄ™, zwraca naszÄ… uwagÄ™ na los jednostek wykluczonych i coraz drastyczniejsze Å›rodki stosowane dla ich podporzÄ…dkowania.
Książce można jedynie zarzucić nierówność. Na tle innych opowiadań losy Ewinga wydają się być najmniej interesujące i momentami nużące. Być może powodem jest nieprzystępny język, którym autor opisuje jego losy, a który wymaga od czytelnika dużego skupienia i uwagi. Losy Somni, które okazały się być dla mnie najciekawsze, bardzo dobitnie ukazują krytykę nieograniczonej władzy korporacji, której skutkami są umniejszenie roli człowieka jako klienta zmuszonego do uczestniczenia w machinie konsumpcjonizmu.
„Atlas chmur” to książka warta uwagi, choć ze wzglÄ™du na nieprzystÄ™pny jÄ™zyk, w którym ukazane zostaÅ‚y losy Ewinga, może być momentami trudna w odbiorze.
Alicja
|
Autor: Alicja
|
|
|