Trwa wojna. Carl, Olav i Roar mieszkają we wschodnim Oslo w dzielnicy, która cieszy się złą sławą. Niemiecka okupacja daje się wszystkim we znaki, więc nastolatkowie zmuszeni są szybciej dorosnąć i wziąć życie w swoje ręce. Coraz rzadziej chodzą do szkoły, a coraz częściej podejmują działania na granicy prawa. Stają na czele grupy okolicznych chłopców oraz dziewcząt, którzy nie tylko oszukują, kradną czy fałszują dokumenty, ale też starają się sabotować działania wroga.
„Wojna jest zawsze taka sama” – owo hasło wykreowane na potrzeby gry wideo szybko przekroczyło granice rzekomo „niepoważnej” rozrywki, a zapewne szereg osób posługujących się nim w trakcie „bardziej godnych” dyskusji etc. nawet nie jest świadomych jego proweniencji. Sęk w tym, że łatwo kwestionować jego prawdziwość, co zapewne stwierdzi niejeden polski czytelnik po zakończeniu lektury
„Niegodnych”.
Niedawno na łamach naszego serwisu miałem okazję opublikować recenzję
„Wejścia” Stefana Hertmansa, wskazującego, że nawet kolaboracja z Trzecią Rzeszą nie w całej Europie musiała wyglądać tak samo, jak też podlegać tożsamym ocenom etycznym (i prawnym) po zakończeniu wojny. Jeszcze inaczej wygląda to w książce
Roya Jacobsena.
Polski czytelnik o nieco mniej świeżej metryce być może kojarzyć cykl książek
Wiktora Zawady traktujących o paczce dorastających przyjaciół zwanej Kaktusami, nieco humorystycznej, lecz jednak skrywających wątki bardzo ponure. Dane akcenty zdają się jednak znacząco inaczej u norweskiego pisarza – niewiele u niego humoru, lecz i prawdziwy horror zdaje się być losem „tych innych”.
Charakterystyczny jest jednak nade wszystko styl autora. Początkowo jawi się on jako niepozorny, raczej standardowy, jednakże wraz z kolejnymi i kolejnymi stronami ujawniają się coraz ostrzejsze pociągnięcia piórem, zarazem niejednokrotnie całkiem brutalne. Aż dziw, że jego bohaterowie wciąż są w stanie złapać oddech – a zarazem nie ma w tym niczego niezwykłego.
„Niegodni” to jednak książka, która u polskiego czytelnika może rodzić niedosyt – jak i lekceważenie. Oswojony z Zagładą, z okrutną walką Tysiącletniej Rzeszy o „przestrzeń życiową” nie będzie on aż tak skłonny do wzruszeń sugerowanych przez autora. A przynajmniej dopóki nie zacznie odczytywać całości w bardziej uniwersalnych kategoriach…
|
| Autor: Klemens
|
|
|
|
|
Tytuł :
