Jakaż cienka jest granica między chwałą i uwielbieniem tłumów a zapomnieniem i obojętnością ogółu, jakże trudno zdefiniować, wskazać "mędrca szkiełkiem i okiem" czynnik decydujący o nieśmiertelności dzieła tudzież jego kompletnej banalności! Co decyduje o tak wielkiej różnicy efektu przy tak wielkich podobieństwach u zarania, prowadzi do tak wielkiej dysproporcji?
Nazwisko
J.R.R. Tolkiena jest znane absolutnie wszystkim miłośnikom literatury fantasy, za której prekursora osobę kryjącą się za tymi personaliami zwykło się - słusznie czy nie to już inna sprawa - uważać. Ale już
C.S. Lewisa - przynajmniej do niedawnej wielkiej hollywoodzkiej ekranizacji
"Lwa, czarownicy i starej szafy" - kojarzyli już tylko co więksi entuzjaści fantastyki. Owszem, od czasu do czasu, choćby pod wpływem angielskiego serialu sprzed już dwóch dekad, zainteresowanie twórczością owego pana rosło, nigdy wszakże nie było to zjawisko o cesze trwałości, raczej czasowa moda. Podejrzewam zresztą, że podobnie będzie i obecnie.
Fakt ów zaczyna wszakże zastanawiać, gdy sobie uświadomimy, jak podobne biografie mieli obaj pisarze, mało tego, jak dobrymi przyjaciółmi byli i z jakim uznaniem oraz szacunkiem odnosili się względem siebie. Tym bardziej zważywszy, iż sięgali po pióro kierując się właściwie tymi samymi motywami.
"Opowieści z Narnii" to cykl aż siedmiu, acz niespecjalnie obfitych tomów, przybliżających czytelnikowi mityczny, wręcz wyśniony świat, z całą jego historią, od jego stworzenia, aż po kres. Odmiennie niż u
Tolkiena nie jest wszakże kompletnie odseparowany od tego znanego nam na co dzień, bowiem istnieje pomiędzy nimi przejście, ot chociażby w postaci tytułowej szafy z pierwszej części, akcja zaś przeważnie koncentruje się wokół dzieci, które przejście owo są w stanie odnaleźć.
A przygód czeka nas istne zatrzęsienie - raz będziemy się zmagać z Białą Czarownicą, trzymającą całą krainę w lodowatym uścisku, a to znowu podróżować morzem będziemy aż po kres wschodniego horyzontu czy też wymykać się z zamku ludożerczych olbrzymów - wrażeń w każdym razie nie zabraknie.
Tu wszakże należy poczynić bardzo ważne zastrzeżenie, po części wyjaśniające, moim zdaniem, fenomen wskazany w początkowych akapitach. Cykl ów bowiem jest adresowany do młodszego czytelnika, niźli to ma miejsce w przypadku trylogii
Tolkiena. Świat Narnii nie jest tak szczegółowo, wręcz detalicznie skonstruowany, jak Śródziemie. Łatwiej wszak pobudzić wyobraźnię czytelnika, którego lektury dotychczas nie były zanadto liczne.
"Opowieściom z Narnii" konwencją bliżej jest do baśni niźli legendy - elementy przemocy, choć występują, nie są zbyt liczne ani obrazowe.
Bardziej świadomy czytelnik dostrzeże wszakże w pozornie oryginalnych wątkach cały szereg różnych odwołań i analogii, ale szczególnie mocno nawiązujących w całej konstrukcji serii do chrześcijaństwa - znakomitym przykładem może być postać Aslana, lwa-opiekuna Narnii, którego siłą rzeczy należy kojarzyć z osobą Chrystusa. Czasami wszakże odnosiłem wrażenie zbytniego zideologizowania tej, było nie było, książki dla dzieci, ze szkodą zresztą dla tego, co autor chciał przekazać.
"Opowieści z Narnii" są wszakże całkiem porywającą i wciągającą lekturą, nawet i dla czytelnika, który wczesnoszkolne lata ma już za sobą. Swym klimatem bardzo mocno przypominają mi
"Braci Lwie Serce" autorstwa
Astrid Lindgren, jedną z mych ulubionych książek w dzieciństwie. Napisane są dobrze, w konwencji bajki opowiadanej dziecku przez wyrozumiałego i niepozbawionego poczucia humoru dorosłego. Choć niejedkrotnie mogą wzbudzić uczucie strachu, niemniej mimo to pełna jest swoistego ciepła. Sądzę, że każde dziecko zachwyci się tą lekturą. Dziecko duchem.
|
| Autor: Klemens
|
|
|
|
|
